-
1 къэщтэн
I (къещтэ) перех. гл. 1. взять кого-что-л. ( руками)/ Убыдын, къэпхъуэтэн (IэкIэ).* {Цурэ}.. чысэ кIыхьыр къищтащ.. тутын тхьэрыкъуэф гъум ишыхьащ. Къ. Хь.2. занять, захватить что-л. (напр. крепость)/ Къэубыдын, къэзэун (быдапIэ). ЩIыпIэр къэщтэн.* Трояр къарукIэ мыхъуу бзаджагъэкIэ къащтэн мурадыр ящIащ грекхэм. Ижь. д. и ист.3. согласиться с чем-л., принять что-л./ ЗыгуэркIэ арэзы хъун, зыгуэрым теубыдэн.* Сэ сыпсэуху фэ зэкъуэшитIым сырещанэу сыныфхыхьэнщ, си къуэшыгъэр къафщтэмэ. фольк.4. предпочесть, выбрать что-л./ Зыгуэр къыхэхын.* Жьым щытхъуи щIэр къащтэ. (погов.)5. принять, утвердить что-л./ Зыгуэр (унафэ сыт хуэдэхэр) IэрыIэткIэ гъэбыдэн. Лэжьыгъэм и планыр къэщтэн.6. дай, дай сюда ( в данном значении употребляется только в императиве)/ Къызэт, къэхь(унафэ щIыныгъэ наклоненэм иту).* - УзгъэгуфIэнущ., Ларисэ. къащтэ гуфIапщIэ, - тхьэмадэр унэкум йоувэ. Щ. Ам. Къащтэт мыдэ уи тхылъыр. Щ. I.Бэджэнду къэщтэн см. бэджэнд.Диныр къэщтэн см. дин.{И} емыкIу къэщтэн см. емыкIу.Къалэн къэщтэн см. къалэн.ЛэжьапIэ къэщтэн см. лэжьапIэ.Мэ къэщтэн см. мэ.Нэм къищтэн см. нэ.Нэхъ къэщтэн см. нэхъ.Псэм къищтэн см. псэ.ТхьэкIумэм къищтэн см. тхьэкIумэ.Унафэ къэщтэн см. унафэ.Хьэл къэщтэн см. хьэл.Хьэхуу къэщтэн см. хьэху.Шынэ къэщтэн см. шынэ.ЩIыхуэ къэщтэн см. щIыхуэ.Iэнэ къэщтэн см. Iэнэ.Iэщэ къэщтэн см. Iэщэ.II (къощтэ) неперех. гл. испугаться, вздрогнуть (от неожиданности, страха)/ КъэскIэн, къыхэщтыкIын, шынэн.* - Дэнэ щыIэ Быцэ? - къэщтауэ щIоупщIэ Маржэнэт икIи и нэр къихуу зеплъыхь. Къ. Хь. -
2 Iэщэ
оружие/ Зыгуэрым зэрезауэ, зэреуэ Iэмэпсымэ (фоч, кIэрахъуэ, къамэ с. ху.).* Гъусэ Iей нэхърэ Iэщэ дэгъуэ. (погов.) Iэщэр щIащIар нэмысымрэ пэжымрэ ирахъумэну аращ. П. Б.Iэщэ зехьэн носить оружие.Iэщэ къэщтэн взяться за оружие.Iэщэ къэIэтын = Iэщэ къэщтэн.* Дзэлыкъуэ зауэм щыгъуэ Къылышбийр кIуауэ щытащ Iэщэ къэзыIэта къэрэхьэлъкъыр зэбгрихуну. КI. А.Iэщэр узэдын зарядить ружье.IэщэкIэ зэщIэузэда вооружённый.* IэщэкIэ зэщIэузэда шууитIым япэуващ Сэфар. Iуащхь.IэщэкIэ зэщIэузэда къарухэр вооружённые силы. -
3 къэIэтын
(къеIэт) перех. гл. 1. поднять кого-что-л. (напр. с пола)/ Зыгуэр щIым е лъэгум къытеIэтыкIын; къэщтэн.* Наурыз иныжьыр къиIэтри еуэри лъэгуажьапщэм нэскIэ щIым хихуащ. КI. Т., Акъ. З.2. поднять что-л. (напр. голову, руку)/ Зыгуэр зэрыщытым нэхърэ нэхъ лъагэ щIын, ищхьэмкIэ дэхьеин.НапIэр къэIэтын. Iэр къэIэтын.3. переносное поднять, воодушевить на что-л./ ЗэщIэгъэтэ-джэн, къызэщIэIэтэн.* Кърым хъаныр хущIэкъуащ къэбэрдейхэр Тэрч къалэм и бийуэ къиIэтыну. Къэб. и ист.4. переносное поднять, повысить, увеличить что-л./ Хэгъэхъуэн, нэхъ лъагэ, нэхъ лъэщ, къулей, цIэрыIуэ щIын.ГуащIэдэкIыр къэIэтын.Зауэ къэIэтын см. зауэ.Къайгъэ къэIэтын см. къайгъэ.Къэзэуат къэIэтын см. къэзэуат.КъэIэти тедзэ что с него взять, с ним ничего не поделаешь. КъэIэти тедзэ, делэм сыт къыпыпхын.Псалъэмакъ къэIэтын см. псалъэмакъ.Хьэлэбэлыкъ къэIэтын см. хьэлэбэлыкъ.Хьэргъэшыргъэ къэIэтын см. хьэргъэшыргъэ.Щхьэр къэIэтын см. щхьэ.Iэщэ къэIэтын см. Iэщэ.И цIэр къэIэтын см. цIэ.Iуэху къэIэтын см. Iуэху. -
4 къыздэщтэн
(къыздещтэ) перех. гл. взять с собой кого-что-л./ ЗыщIыпIэ ущыкIуэкIэ зыгуэр къэщтэн.Гъуэмылэ къыздэщтэн. Iэщэ къыздэщтэн.
Перевод: c черкесского на русский
с русского на черкесский- С русского на:
- Черкесский
- C черкесского на:
- Русский